Dieta niskosodowa – kto powinien o niej pomyśleć ?

Sól kamienna jest jedną z najważniejszych przypraw w większości kuchni świata. Jej nadużywanie może przyczyniać się jednak do rozwoju chorób cywilizacyjnych.

Poznaj zasady diety niskosodowej i ciesz się doskonałym zdrowiem!

Odkrycie właściwości soli przez człowieka było bez wątpienia jednym z większych osiągnięć ludzkości. Sól kamienna jest bowiem nie tylko przyprawą wydobywającą smak potraw. Sprawdza się również doskonale jako naturalny konserwant. Tę właściwość doceniano szczególnie przed pojawieniem się lodówek. Peklowanie, kiszenie, solenie mięs, ryb czy nawet warzyw zdecydowanie przedłużało ich zdolność do spożycia, co z kolei pozwalało na zmniejszenie problemu głodu i zabezpieczenie większej liczby ludzi w pożywienie. Z biegiem czasu rola soli w kuchni uległa zmianie i na pierwszy plan wysunęły się jej walory smakowe. Obecnie jest wykorzystywana niemal na całym świecie, a jej spożycie rośnie z roku na rok. Niestety nadużywanie soli przyczynia się do powstawania wielu schorzeń, w tym chorób cywilizacyjnych. Dowiedz się zatem, czym jest dieta niskosodowa i sprawdź, czy jest dla ciebie.

Sól – rodzaje, odmiany, właściwości

Sól kamienna to potoczne określenie halitytu, czyli monomineralnej skały zbudowanej z halitu. Halit natomiast jest minerałem z gromady halogenków, którego głównym składnikiem jest chlorek sodu. W zależności od miejsca występowania sól kamienna zawiera domieszki innych pierwiastków, np. miedzi, żelaza, magnezu czy potasu. Nazwa halitu pochodzi z greki, od słów halos – słony, sól oraz lithos – kamień. Minerał był znany i wykorzystywany już w starożytności.

Sól kamienna jest stosowana przede wszystkim jako przyprawa wydobywająca smak potraw oraz jako konserwant w przemyśle spożywczym. Niektóre jej odmiany są także wykorzystywane do zmiękczania wody. Sól drogowa jest z kolei stosowana jako środek do rozmrażania i zwalczania śliskości nawierzchni zimą. Kryształy soli są również używane do budowy aparatury pomiarowej, m.in. w produkcji spektrofotometrów absorpcyjnych podczerwienie.

W przemyśle spożywczym wykorzystywane są trzy podstawowe odmiany soli. Pierwsza z nich to klasyczna sól kamienna będąca najczęściej występującym minerałem w złożach soli. Składa się głównie z chlorku sodu (ok. 40% sodu i 60% chloru) oraz domieszek innych pierwiastków. Jest wydobywana w kopalniach podziemnych.

Sól warzona, inaczej warzonka jest rodzajem soli kuchennej otrzymywanym w warzelniach poprzez oczyszczanie soli kamiennej. W jej skład wchodzi co najmniej 99,99% chlorku sodu, co oznacza, że domieszka innych minerałów jest znikoma. Z tego powodu uważa się, że sól warzona jest mniej przyjazna dla zdrowia niż nieoczyszczona sól kamienna. Warzonka jest wykorzystywana jako przyprawa, ale zdarza się, że stosuje się ją także w urządzeniach zmiękczających wodę. Do soli warzonej często dodaje się sztucznie związki jodu, by zmniejszyć niedobory tego pierwiastka wśród ludzi.

Sól morska jest uznawana za jedną z najbardziej wartościowych odmian soli kuchennej, jednak nie należy zapominać o coraz większym zanieczyszczeniu mórz, co z pewnością wpływa na jej jakość. Sól morska jest pozyskiwana poprzez odparowywanie wody morskiej. Proces może być przeprowadzony naturalnie poprzez ustawienie na słońcu wody w odstojnikach lub sztucznie w specjalnie przeznaczonych do tego odparownikach. Obie metody opierają się na podgrzaniu wody (za pomocą energii słonecznej lub ognia). Im wyższa temperatura, tym otrzymana sól jest delikatniejsza, bielsza, a zawartość zanieczyszczeń mniejsza. Warto dodać, że sól morska naturalnie zawiera cenny jod, jednak jego zawartość w zależności od miejsca wydobycia wynosi zaledwie 0,5-5 mg/kg soli.

Zalecenia dotyczące spożycia soli

Sód jako pierwiastek jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Jego udział jest bowiem konieczny do procesu regulowania m.in. objętości płynów ustrojowych, równowagi kwasowo-zasadowej oraz prawidłowego funkcjonowania komórek. Choć rola sodu w organizmie jest istotna, jego dzienne zapotrzebowanie wynosi zaledwie 0,2-0,5 g. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) deklaruje zaś, że spożycie powyżej 2 g dziennie może wywołać negatywne skutki.

Skutki nadużywania soli

Nadmierne spożycie sodu jest uznawane za szkodliwe dla zdrowia, ponieważ prowadzi do nadciśnienia , które w efekcie przyczynia się do występowania poważnych chorób naczyniowo-sercowych. Według danych z The New England Journal of Medicine (2014) rocznie aż 1,5 miliona osób umiera z powodu wysokiego spożycia sodu. 17 tys. Spośród wskazanej grupy to osoby mieszkające w Polsce.

Nadużywanie soli prowadzi jednak nie tylko do występowania schorzeń układu krążenia. Wysokie spożycie sodu prowadzi także do rozwoju chorób: nerek (np. białkomocz, kamienie nerkowe czy przewlekła choroba nerek), żołądka (rak żołądka), metabolicznych (zespół metaboliczny, cukrzyca), osteoporozy czy obrzęku.

Dieta niskosodowa w leczeniu i profilaktyce

Dieta niskosodowa jest polecana przede wszystkim osobom chorującym na nadciśnienie tętnicze. Nadmierne spożycie sodu powoduje bowiem wzrost ciśnienia i nasilenie objawów choroby. Ponadto jest ona stosowana przez osoby ze schorzeniami nerek czy osteoporozą. Zmiana nawyków żywieniowych w ich przypadku ma ogromny wpływ na zdrowie. W ostatnim czasie agitatorami diety niskosodowej są także goście obiadów czwartkowych organizowanych przez markę Philipiak.

W regularnych spotkaniach biorą udział gwiazdy kina, teatru i sceny muzycznej oraz specjaliści, którym zasady zdrowego odżywiania nie są obce. Wśród gości obiadów czwartkowych nie brak zatem lekarzy, dietetyków czy fizjoterapeutów. Ich spotkania owocują potężną dawką wiedzy dla uczestników oraz nowymi przepisami przygotowanymi przez zespół doświadczonych kucharzy. Mistrzowie kuchni, opracowując nowe receptury, dbają o to, by potrawy były przygotowywane zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania. Marka Philipiak rekomenduje wykorzystanie garnków ze stali chirurgicznej, która ułatwia zachowanie jak największej ilości składników odżywczych.

Nowa generacja garnków Philipiak pozwala na gotowanie na parze i przygotowywanie wielu potraw jednocześnie. Wszystko to dzięki możliwości połączenia naczyń i ustawienia ich w swego rodzaju wieżę. Dzięki temu możemy jednocześnie ugotować zupę oraz drugie danie. Co ciekawe, tego typu garnki są doceniane przez osoby stosujące dietę niskosodową, a to dlatego, że gotowanie na parze i duszenie pozwalają na zachowanie wielu wartości odżywczych i walorów smakowych potraw bez konieczności dodawania soli. Ograniczenie solenia sprawia z kolei, że dania są zdrowsze, a ryzyko chorób wywołanych nadmiernym spożyciem sodu maleje.

Dieta niskosodowa dla osób starszych

Dieta niskosodowa jest stosowana nie tylko u osób chorych, ale także w celach profilaktycznych. Jej stosowanie sprawia, że zmniejsza się ryzyko wystąpienia wielu chorób, a organizm funkcjonuje sprawniej i wydajniej. Do zasad tego sposobu odżywiania należy przede wszystkim.

1 Regularne spożywanie 4 -5 posiłków, co 3 – 4 godziny dziennie.

2. Jedzenie małych porcji

3. Powolne spożywanie pokarmów i dokładne przeżuwanie

4. Ograniczenie solenia potraw

5. Gotowanie na parze, pieczenie w pergaminie, duszenie

6. Unikanie potraw smażonych i pieczonych z dodatkiem tłuszczu

7. Zagęszczanie zup o sosów zawiesinami z mąki i wody lub mąki i śmietany, mleka, kefiru, jogurtu

8. Rezygnacja z zasmażek

9. Wyeliminowanie używek (szczególnie alkoholu i tytoniu)

10. Przyprawianie potraw sokiem z cytryny, kwaskiem cytrynowym, zieloną pietruszką, czosnkiem, zielonym koperkiem, majerankiem, kolendrą, tymiankiem, melisą, miętą, cynamonem, wanilią;

11. Wykluczenie przypraw takich jak wegeta, pieprz czarny, ocet, musztarda.

Dieta niskosodowa opiera się zatem na ogólnych zasadach zdrowego odżywiania, z uwzględnieniem dodatkowego zmniejszenia ilości soli podczas przygotowywania potraw. Komponując posiłki, trzeba także pamiętać, że nie jest ona tożsama z dietą bez soli. Należy znać różnicę pomiędzy dwoma typami żywienia i stosować jeden z nich, właściwy dla potrzeb organizmu.

Dieta bez soli – dla każdego?

Dieta zupełnie pozbawiona soli z pewnością nie jest rozwiązaniem dla każdego. Ograniczenie spożycia sodu jest wskazane dla większości z nas, ponieważ obecnie wiele produktów, które kupujemy, zawiera dużo chlorku sodu. Dobrym rozwiązaniem jest zatem wprowadzenie diety niskosodowej pozwalającej uniknąć przedawkowania sodu. Ograniczenie spożycia soli i zmiana sposobu przygotowania potraw (więcej gotowania, duszenia, gotowania na parze) pozwalają wydobyć smak z używanych produktów bez konieczności solenia. Dieta bez soli może być jednak tak samo niebezpieczna jak nadmierne spożycie sodu. Jeśli lekarz nie zdecyduje inaczej, należy solić potrawy (oczywiście niezbyt obficie), ponieważ w ten sposób dostarczamy organizmowi wielu cennych minerałów, bez których ustrój nie może funkcjonować prawidłowo.

Sól kamienna jest niezbędnym składnikiem większości potraw, ponieważ wydobywa ich smak. Trzeba jednak pamiętać, że nadmiar sodu w jadłospisie prowadzi do rozwoju wielu groźnych chorób. Z tego powodu warto, jak goście obiadów czwartkowych u marki Philipiak, zadbać o dietę niskosodową, która zakłada wykorzystanie soli w ilości rekomendowanej przez lekarzy. Odpowiednie przygotowanie dań i ich właściwa obróbka sprawiają bowiem, że najlepsze wydobycie najlepszych walorów smakowych nie wymaga użycia dużej ilości sodu. Używajmy zatem soli kamiennej, warzonej czy morskiej, jednak nie przesadzajmy z jej ilością, a będziemy cieszyć się zdrowiem i pysznymi daniami na co dzień.

Artykuł sponsorowany.